Πλησιάζουμε τεχνολογικά στη βιντεοσκόπηση των ονείρων μας;

Έχουμε δει σε ταινίες να γίνεται καταγραφή των ονείρων σε ανθρώπους από επιστήμονες που ήθελαν να τα μελετήσουν και φαίνεται πως κάτι τέτοιο θα μπορεί να γίνει πραγματικότητα. Επιστήμονες υποστηρίζουν πως σε εύλογο χρονικό διάστημα θα έχουμε τη δυνατότητα τεχνολογικά να βιντεοσκοπήσουμε τα όνειρά μας.

Οι περισσότεροι άνθρωποι ονειρεύονται έξι με δέκα φορές κάθε νύχτα, με το 90% των ονείρων μας να τα ξεχνάμε δέκα λεπτά αφού ολοκληρωθούν, ενώ ειδικοί αναφέρουν πως είναι ζωτικής σημασίας το να ονειρευόμαστε ακόμα και αν δεν τα θυμόμαστε όταν ξυπνήσουμε.

Επιστήμονες έχουν τοποθετηθεί σχετικά με τα όνειρα, με τον ψυχολόγο του Πανεπιστημίου του Μόντρεαλ Antonio Zadra να αναφέρει πως τα όνειρα είναι “σχεδιασμένα” για να τα ξεχνάμε και πως δεν πρέπει να τα μπερδεύουμε με την πραγματικότητα. Ο Sigmund Freud τονίζει πως τα όνειρα μας επιτρέπουν να πραγματοποιήσουμε τις μεγαλύτερες και βαθύτερες επιθυμίες μας ενώ ο ψυχίατρος στο Harvard Medical School, Robert Stickgold, σημειώνει πως τα όνειρα μας επιτρέπουν να φανταζόμαστε γεγονότα και τις συνέπειές τους.

Οτιδήποτε και αν είναι τα όνειρα, είναι κάτι που συναρπάζει τους ανθρώπους μιας και είναι αξιοθαύμαστο το τι κόσμους δημιουργεί το μυαλό μας την ώρα που κοιμόμαστε. Ορισμένοι κρατάνε ημερολόγιο με τα όνειρά τους ενώ άλλοι μέσω συνειδητών ονείρων, την κατάσταση στην οποία το άτομο έχει συνείδηση ότι ονειρεύεται ενώ το όνειρο είναι σε πλήρη εξέλιξη. Κατά τη διάρκεια του συνειδητού ονείρου, είναι δυνατό να ασκήσει κανείς έλεγχο πάνω στο ονειρικό περιβάλλον και να κάνει πράγματα που αλλιώς θα ήταν αδύνατο να κάνει στη φυσική πραγματικότητα.

Πως θα ήταν εάν μπορούσαμε να μην ξεχάσουμε το τι έχουμε ονειρευτεί, να δούμε καταγεγραμμένα διάφορα γεγονότα όπως το να έχουμε ταξιδέψει σε μέρη που δεν έχουμε επισκεφθεί καν, να συναντήσουμε κάποιον διάσημο ή και ακόμα να δούμε πως ήταν στα όνειρά μας το να έχουμε κερδίσει ένα υπέρογκο χρηματικό ποσό σε κάποιο τυχερό παίγνιο.

Υπάρχουν επιστήμονες σε παγκόσμιο επίπεδο που προσπαθούν να αναπτύξουν τεχνολογία η οποία θα μπορεί να αποκρυπτογραφεί το περιεχόμενο, εικόνες και ομιλίες μέσα από ο,τι ονειρευόμαστε. Ο ερευνητής Daniel Oldis σε συνεργασία με τον David M. Schnyer του Πανεπιστημίου του Τέξας, καταγράφουν την κίνηση και την ομιλία κατά τη διάρκεια ενός ονείρου μέσω ενός ηλεκτρομυογραφήματος που καταγράφει την κινητικότητα που δίνουν τα νεύρα και κάνουν τους μύες να κινούνται κατά τη διάρκεια των ονείρων.

Στην πραγματικότητα δεν κινούμαστε ενώ ονειρευόμαστε αλλά οι συσπάσεις που προκαλούν τα νεύρα στους μύες καταγράφονται μέσω ηλεκτροδίων σε χέρια, πόδια και πηγούνι και μας κάνουν να φαινόμαστε πως περπατάμε και να κινούμε τα χέρια μας. Όλα αυτά έγιναν προσομοίωση σε ένα τρισδιάστατο χαρακτήρα όπου αναπαριστά τις κινήσεις που κάνουμε κατά τη διάρκεια ενός ονείρου.

Επιπλέον, πέραν της κίνησης του σώματος, οι συγκεκριμένοι ερευνητές μελετούν την αποκωδικοποίηση της ομιλίας ενώ ονειρευόμαστε με το να τοποθετήσουν ηλεκτρόδια στα χείλια και το λαιμό των ατόμων που συμμετέχουν στις έρευνές τους. Οι δύο συμμετέχοντες πριν κοιμηθούν, αναφωνούν κάθε φώνημα της Αγγλικής γλώσσας για την καταγραφή μυικών μοτίβων κατά την αναφώνηση των φωνημάτων αυτών. Έτσι οι ερευνητές θα μπορούν να καταλαβαίνουν τι λένε οι συμμετέχοντες κατά τη διάρκεια του ύπνου.

Η πρόκληση έχει να κάνει με την επαλήθευση σχετικά με το τι είπε ο συμμετέχων σε σύγκριση με την ερμηνεία που έδωσε η συσκευή που κατέγραψε τις κινήσεις του. Την ίδια στιγμή, πέραν της βελτίωσης της ερμηνείας των κινήσεων και της ομιλίας κατά τη διάρκεια των ονείρων, ο καθηγητής του Πανεπιστημίου του Κιότο στην Ιαπωνία, Yukiyasu Kamitani, μελετά την αποκρυπτογράφηση των εικόνων που βλέπουμε στα όνειρά μας.

Η μελέτη αυτή γίνεται μέσω του συστήματος fMRI (functional magnetic resonance imaging) το οποίο καταγράφει την κινητικότητα του εγκεφάλου βάσει της ροής του αίματος, και αναπαράγει εικόνες από τον εγκέφαλο του ατόμου την ώρα που ξυπνάει.

Η οπτική επανάκτηση των εικόνων γίνεται με την αποκωδικοποίηση της κινητικότητας του εγκεφάλου μέσω των χαρακτηριστικών από βαθύ νευρωνικό δίκτυο (deep neural networkd), για να γίνει η τροφοδοσία των χαρακτηριστικών αυτών σε έναν αλγόριθμο επανάκτησης. Ο αλγόριθμος αυτός ξεκινά από την αρχική εικόνα και επαναλαμβάνει τη βελτίωση των τιμών των pixel έτσι ώστε το νευρωνικό δίκτυο να αναπαραστήσει την εικόνα από τη δραστηριότητα του εγκεφάλου, με παρόμοιο τρόπο που εμφανίζεται στην αρχική της μορφή. Η αναπαράσταση αυτή αποτυπώνεται στο video που ακολουθεί.

Ο Yukiyasu Kamitani αναφέρει πως η προσέγγιση αυτή μπορεί να επεκταθεί και στην οπτική επανάκτηση παραισθήσεων, ψευδαισθήσεων και ονείρων, αποκαλύπτοντας ακόμα περισσότερα περιεχόμενα του εγκεφάλου μας, μέσω της χρήσης machine learning και του συστήματος fMRI για την οπτική αποτύπωση εμπειριών κατά την διάρκεια των ονείρων και της ώρας που ξυπνάμε.

Με τον ίδιο τρόπο γίνεται και η μελέτη σε ασθενείς που υποβάλλονται σε εγχείριση εγκεφάλου όπου θα τοποθετούνται ηλεκτρόδια απευθείας στον εγκέφαλο έτσι ώστε οι επιστήμονες να “ακούσουν” τη δραστηριότητα των εγκεφαλικών κυττάρων για να δώσουν στους ερευνητές πρόσβαση στο τι ονειρεύεται ο ασθενής αλλά όχι το πως αυτό αποτυπώνεται οπτικά μέσα στο όνειρό του. Ο απώτερος σκοπός είναι να συγκεντρωθούν όλα τα δεδομένα έτσι ώστε να δημιουργηθεί μια “ταινία” που θα εμφανίζει το κάθε τι που ονειρευόμαστε.

Η καταγραφή των ονείρων μας μπορεί να ακούγεται σαν να είναι μια διαδικασία βγαλμένη από κινηματογραφικές ταινίες αλλά τα ενδεχόμενα πλεονεκτήματα πέραν της διασκέδασης έχουν να κάνουν με την πλήρη κατανόηση του εαυτού μας με το να δίνουμε προσοχή στο τι πραγματικά ονειρευόμαστε και το οποίο θα καταγράφεται και γιατί όχι να υπάρχει η δυνατότητα να βιντεοσκοπείται.

Υπάρχουν και κίνδυνοι από μια τέτοια διαδικασία μιας και η βιντεοσκόπηση/καταγραφή μπορεί να δείξει μη αξιόπιστα στοιχεία μιας και όταν είμαστε ξύπνιοι σκεφτόμαστε πιο συνειδητά και λογικά από όταν ονειρευόμαστε. Επίσης, εάν θα μπορούμε να καταγράψουμε το δικό μας όνειρο αυτό σημαίνει ότι ενδεχομένως κάποιον με hacking ικανότητες να μπορεί να καταγράψει το δικό μας όνειρο, αποκτώντας πρόσβαση σε πληροφορίες οι οποίες δε θα θέλαμε να γίνουν γνωστές σε άλλους πέραν από τον εαυτό μας.

Το να ανατρέξουμε και να ξαναδούμε σε video το όνειρο της προηγούμενης ημέρας μπορεί να ακούγεται απίστευτο και εξωπραγματικό για την εποχή μας, αλλά δεν αποκλείεται να γίνει πραγματικότητα σε μερικά χρόνια από τώρα, ενώ πιο σύντομα μπορεί να δούμε συσκευές οι οποίες θα μας ενημερώνουν για το αν ονειρευτήκαμε καθώς και ποιο ήταν το γενικό περιεχόμενο αλλά χωρίς να καταγράφει εικόνες και άλλα στοιχεία.

Οι επιστήμονες που ασχολούνται με αυτό το ζήτημα αναφέρουν πως μια συσκευή καταγραφής και βιντεοσκόπησης ονείρων μπορεί να απέχει μια με δύο δεκαετίες από την κατασκευή της, η οποία επί παραδείγματι θα βασίζεται σε ρούχα (πιτζάμες) τα οποία θα διαθέτουν αισθητήρες και θα καταγράφουν με μορφή video τα όνειρά μας τα οποία θα αποθηκεύονται στον υπολογιστή μας μέσω streaming και θα μπορούμε έπειτα να τα παρακολουθήσουμε και να τα επεξεργαστούμε όπως επιθυμούμε.

Το αν θα γίνει κάτι τέτοιο είναι κάτι το οποίο δε γνωρίζουμε και μένει να δούμε πως θα εξελιχθεί η επιστήμη και η τεχνολογία για να μπορέσουμε να το καταφέρουμε, εάν θα μπορέσει βεβαίως να γίνει μια τέτοια κίνηση.

Πηγή