Space News Report – 18.04.2012

Ο βορειοκορεατικός πύραυλος απέτυχε τελικά στην αποστολή του, αλλά η ένταση στην Άπω Ανατολή παραμένει. Στο μεταξύ, η NASA έδωσε παράταση σε τρεις πολύ σημαντικές αποστολές εξερεύνησης του σύμπαντος και φωτογράφησε έναν τεράστιο ανεμοστρόβιλο στον Άρη. Άλλοι επιστήμονες αναπαρήγαγαν τους ήχους της ανθρώπινης φωνής σε άλλους πλανήτες ενώ στη γειτονιά του Κρόνου ο μυστηριώδης Ιαπετός εξακολουθεί να προβληματίζει.

Διαβάστε τα προηγούμενα Space News Report. Κάθε Τετάρτη στο Techblog.
————————————————————————————————————————————

Η είδηση της εκτόξευσης όπως μεταδόθηκε από το CBS.

Συνετρίβη ο πύραυλος της Βόρειας Κορέας
Τελικά, αψηφώντας τις προειδοποιήσεις και παραβιάζοντας κατάφωρα τις ήδη υπάρχουσες συμφωνίες που η ίδια είχε υπογράψει, η Βόρεια Κορέα εκτόξευσε ένα τριώροφο πύραυλο την περασμένη Παρασκευή, 13 Απριλίου. Όμως η εκτόξευση απέτυχε και λίγο αργότερα, ο πύραυλος Unha ή Taepodeong 2, συνετρίβη στον ωκεανό. Η διαδρομή του πυραύλου εντοπίστηκε από τα συστήματα του NORAD, του αμερικανικού συστήματος που παρακολουθεί κινήσεις αντικειμένων στην ατμόσφαιρα και στο διάστημα. Ο βορειοκορεατικός πύραυλος διάσχισε μια απόσταση πάνω από την Κίτρινη Θάλασσα, νότια της Ιαπωνίας και ο πρώτος όροφος αποσπάστηκε και έπεσε στον ωκεανό, 165 χλμ νότια της Σεούλ. Όμως το εναπομείναν συγκρότημα των δυο ορόφων δυσλειτούργησε και, σύμφωνα με ιαπωνικές πηγές, έσπασε σε τέσσερα κομμάτια και έπεσε στη θάλασσα, έχοντας φτάσει σε ύψος 120 χλμ. Η εκτόξευση είχε γίνει από το Σταθμό Εκτόξευσης Δορυφόρων Sohae, μια απομακρυσμένη τοποθεσία κοντά στα σύνορα Βόρειας Κορέας και Κίνας. Η Πιονγκ Γιανγκ εξέδωσε μια σύντομη ανακοίνωση στην οποία παραδέχτηκε την αποτυχία της εκτόξευσης. Το βορειοκορεατικό δικτατορικό καθεστώς ισχυριζόταν ότι ο τριώροφος πύραυλος Unha μετέφερε τον δορυφόρο τηλεπισκόπησης Kwangmyongsong 3. Μάλιστα, στο πλαίσιο μιας πρωτοφανούς κίνησης που αποσκοπούσε στο να απαλύνει τον αντίκτυπο του εγχειρήματος, οι Βορειοκορεάτες είχαν προσκαλέσει Δυτικούς δημοσιογράφους να δουν από κοντά τον πύραυλο και το δορυφόρο. Ο Λευκός Οίκος είχε απειλήσει ότι αν η Βόρεια Κορέα προχωρούσε στην εκτόξευση, η τελευταία θα είχε σοβαρές συνέπειες. Σε αυτές περιλαμβάνεται η αναστολή αποστολής τροφίμων στον πληθυσμό της χώρας ο οποίος λιμοκτονεί στον σταλινικό «παράδεισο» του 28χρονου «πατερούλη» Κιμ Γιονγκ Ουν, η οικογένεια του οποίου κυβερνά από το 1948 την σχεδόν εντελώς απομονωμένη από τον υπόλοιπο κόσμο Βόρεια Κορέα.

————————————————————————————————————————————

Το έργο του Διαστημικού Τηλεσκόπιου Spitzer.

Καλά νέα για τα διαστημικά τηλεσκόπια
Μακριά όμως από τον επίγειο γεωπολιτικό ανταγωνισμό, ήλθαν καλά νέα σε ό,τι αφορά την εκ μακρόθεν εξερεύνηση του σύμπαντος. Η NASA ανακοίνωσε ότι έδωσε παράταση σε τρεις αστρονομικές αποστολές –στα διαστημικά τηλεσκόπια Kepler και Spitzer και στο αμερικανικό τμήμα της ευρωπαϊκής αποστολής Planck. Αυτό σημαίνει πως οι επιστήμονες θα μπορέσουν να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν τα τρία διαστημόπλοια για να μελετήσουν σχεδόν τα πάντα –τη γένεση του σύμπαντος με το Planck, γαλαξίες, άστρα, πλανήτες, κομήτες και αστεροειδείς με το Spitzer και γαιόμορφους εξωπλανήτες που ίσως φιλοξενούν ζωή με το Kepler. Ειδικά το Kepler, ανακαλύψεις του οποίου έχουμε ουκ ολίγες φορές παρουσιάσει σε αυτήν εδώ τη στήλη, θα λειτουργήσει τουλάχιστον ως το φθινόπωρο του 2016. Η παράταση αυτή παραχωρεί τέσσερα επιπλέον χρόνια στην έρευνα για εξωπλανήτες στο μέγεθος της Γης οι οποίοι περιφέρονται στην κατοικήσιμη ζώνη του άστρου-ήλιου τους, εκεί δηλαδή όπου μπορεί να υπάρξει νερό υγρή κατάσταση (και πιθανόν ζωή). Το Spitzer, που εκτοξεύτηκε το 2003, συνεχίζει να εκπλήσσει την αστρονομική κοινότητα με τις μοναδικές υπέρυθρες φωτογραφίες τους και εξερευνά το σύμπαν ακόμα και μετά την εξάντληση του ψυκτικού του (υγρό ήλιο) το 2009 με ορισμένα από τα επιστημονικά του όργανα. Μεταξύ των δραστηριοτήτων του, περιλαμβάνονται η βολιδοσκόπηση ατμοσφαιρών εξωπλανητών και η έρευνα ορισμένων από τους πλέον απομακρυσμένους γαλαξίες. Το Spitzer θα λειτουργήσει ακόμα δυο χρόνια, ως το 2014, και πιθανόν να πάρει και περαιτέρω παράταση. Το Planck, που εκτοξεύτηκε το 2009, ερευνά το πολύ πρώιμο σύμπαν λίγο μετά την εκρηκτική του γένεση (Μεγάλη Έκρηξη) και οι παρατηρήσεις του επιτρέπουν τη διαλεύκανση αινιγμάτων που σχετίζονται με την προέλευση, την εξέλιξη και το πεπρωμένο του σύμπαντος.

————————————————————————————————————————————

Ο ανεμοστρόβιλος του Άρη.

Οι ανεμοστρόβιλοι του Κόκκινου Πλανήτη
Ακούμε και διαβάζουμε πολλές φορές για τους tornados που σαρώνουν ενίοτε τις μεσοδυτικές πολιτείες των ΗΠΑ. Σπανίως όμως ακούμε για αντίστοιχους ανεμοστρόβιλους που σαρώνουν τις αρειανές ερήμους. Ένας τέτοιος ανεμοστρόβιλος με ύψος σχεδόν 20 χλμ φωτογραφήθηκε ενώ προχωρούσε στην περιοχή Amazonis Planitia στο βόρειο ημισφαίριο του Άρη, στις 14 Μαρτίου. «Φωτορεπόρτερ» ήταν ο αμερικανικός βολιστήρας Mars Reconnaissance Orbiter (MRO) που βρίσκεται σε αρειανή τροχιά εδώ και έξι χρόνια. Παρά το μεγάλο ύψος του, ο ανεμοστρόβιλος δεν είχε μεγάλο πλάτος -μόλις 70 μέτρα, δηλαδή τα τρία τέταρτα ενός ποδοσφαιρικού γηπέδου. Ανεμοστρόβιλοι (ή αεροδίνες) εκδηλώνονται και στη Γη και στην πραγματικότητα διαφέρουν από τους tornadoes (σίφωνες). Ο πρώτος σχηματίζεται μια καθαρή μέρα όταν το έδαφος θερμαίνεται από τον ήλιο. Καθώς ο θερμασμένος αέρας κοντά στην επιφάνεια ανεβαίνει γρήγορα μέσα από ένα μικρό θύλακα ψυχρότερου αέρα, ο αέρας αρχίζει να στροβιλίζεται αν επικρατούν κατάλληλες συνθήκες. Ο συγκριμένος ανεμοστρόβιλος εκδηλώθηκε στο τέλος της αρειανής άνοιξης (βόρειο ημισφαίριο), δυο βδομάδες πριν το θερινό ηλιοστάσιο, εποχή που το έδαφος σε τέτοια γεωγραφικά πλάτη θερμαίνεται έντονα από τον ήλιο. Οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν ακόμα πού και πότε ακριβώς να κοιτάξουν για να εντοπίσουν αρειανούς ανεμοστρόβιλους αλλά έχουν προοδεύσει σε ό,τι αφορά την πρόβλεψη των μετεωρολογικών φαινομένων του Κόκκινου Πλανήτη. Η φωτογράφηση του ανεμοστρόβιλου στις 15 Μαρτίου ήταν η ανταμοιβή μιας τέτοιας επιτυχημένης πρόβλεψης και έγινε χάρη στην κάμερα HiRISE του Mars Reconnaissance Orbiter. Η Amazonis Planitis είναι μια ηφαιστειακή πεδιάδα καλυμμένη από σκόνη και βρίσκεται δυτικά του Όρους Όλυμπος (Olympus Mons), του μεγαλύτερου ηφαιστείου του Ηλιακού μας Συστήματος. Και βεβαίως η έρευνα για περαιτέρω μετεωρολογικά φαινόμενα στον Άρη συνεχίζεται…

————————————————————————————————————————————

Πώς ακούγονται διάφοροι ήχοι σε άλλους πλανήτες.

Πώς θα ακούγεστε στην Αφροδίτη ή στον Άρη;
Τα πλάνα και τα βίντεο διαφόρων πλανητικών τοπίων και «αξιοθεάτων» είναι όντως γοητευτικά, πλην όμως υπάρχει και μια άλλη πτυχή από τα εξωγήινα περιβάλλοντα η οποία δεν είναι και τόσο εύκολα προσβάσιμη. Άραγε πώς θα ακουγόταν ο ανεμοστρόβιλος του Άρη στο ανθρώπινο αυτί; Το ίδιο μπορούμε να αναρωτηθούμε για το πώς ακούγονται οι κεραυνοί στην πυκνή ατμόσφαιρα της Αφροδίτης, ή ο παφλασμός των κυμάτων σε μια λίμνη αιθάνιου στην παγωμένη επιφάνεια του Τιτάνα. Δυστυχώς, παρότι έχουν υπάρξει μικρόφωνα πάνω σε ορισμένα εξερευνητικά διαστημόπλοια, δεν έχει γίνει μέχρι στιγμής αξιόπιστη καταγραφή ήχων. Τώρα όμως, χάρη σε προσομοιώσεις που δημιούργησε ο Τιμ Λέιτον του Πανεπιστήμιου του Σαουθάμπτον στη Βρετανία και η επιστημονική ομάδα του, μπορεί κανείς «μεταφερθεί» στον Άρη ή στην Αφροδίτη και να «ακούσει» ήχους. Στο video που παραθέτουμε, μπορείτε να ακούσετε τους αναδημιουργημένους ήχους ενός καταρράκτη, μιας βροντής και μιας ανθρώπινης φωνής σε διαφορετικούς κόσμους του Ηλιακού Συστήματος. Ο Λέιτον χρησιμοποίησε μοντέλα για να παράγει τον ήχο βροντής και καταρράκτη σε διαφορετικές ατμόσφαιρες ενώ η ανθρώπινη φωνή διαμορφώθηκε με βάση κανονικές ηχογραφήσεις. Στην Αφροδίτη η ατμόσφαιρα είναι πυκνή σαν σούπα, συνεπώς οι φωνητικές χορδές θα πάλλονταν βραδύτερα –με αποτέλεσμα η φωνή να γίνεται πιο μπάσα. Το ίδιο θα συνέβαινε και στον Τιτάνα, όχι όμως στην αραιή ατμόσφαιρα του Άρη. Εκτός από την αλλαγή στον παλμό των φωνητικών χορδών, στην πυκνή ατμόσφαιρα ο ήχος ταξιδεύει ταχύτερα μέσα από το λάρυγγα με αποτέλεσμα να δίνει την εντύπωση ότι ο ομιλητής είναι μικροσκοπικός. Στην πραγματικότητα βέβαια, χωρίς διαστημικό σκάφανδρο, και στους τρεις αυτούς κόσμους ο ομιλητής θα ήταν νεκρός μέσα σε διάστημα που θα κυμαινόταν από μερικά δευτερόλεπτα έως ένα λεπτό.

————————————————————————————————————————————

Χαμηλή πτήση πάνω από τη μυστηριώδη οροσειρά του Ιαπετού.

Τα μυστήρια του Ιαπετού
Και από τις πλανητικές ατμόσφαιρες, ταξιδεύουμε σε έναν παγωμένο κόσμο που περιφέρεται γύρω από τον Κρόνο. Πρόκειται για τον αινιγματικό Ιαπετό, τον τρίτο σε μέγεθος δορυφόρο του πλανήτη, με διάμετρο περίπου 1.500 χλμ, ο οποίος διαθέτει ένα χαρακτηριστικό που τον κάνει να μοιάζει με κολοσσιαίο «καρύδι»: μια δυσανάλογη με βάση το μέγεθος του δορυφόρου οροσειρά (ύψους 20 χλμ και πλάτους 200 χλμ) φέρνει βόλτα γύρω από τον ισημερινό του Ιαπετού δημιουργώντας την εντύπωση ότι ο δορυφόρος αποτελείται από δυο ξεχωριστά ημισφαιρικά τμήματα. Η τεράστια οροσειρά ίσως συγκεντρώνει το ένα χιλιοστό της μάζας του Ιαπετού. Επιπλέον η εντύπωση αυτή ισχυροποιείται από το ότι οι πόλοι του Ιαπετού είναι «πλακουτσοί». Η ιδιομορφία αυτή είναι μοναδική στο Ηλιακό Σύστημα. Τελευταία όμως οι επιστήμονες πρότειναν ένα τρόπο με τον οποίο ενδεχομένως να σχηματίστηκε η τεράστια οροσειρά –ίσως να πρόκειται για απομεινάρια ενός νεκρού φεγγαριού. Σύμφωνα με το μοντέλο που εκπόνησαν, μια τεράστια σύγκρουση του Ιαπετού με ένα άλλο ουράνιο σώμα σκόρπισε ένα νέφος από συντρίμμια στο διάστημα, στο τέλος της περιόδου σχηματισμού των πλανητών, πριν από 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια. Αυτά τα «διαστημικά μπάζα» ίσως συμπυκνώθηκαν αποτελώντας έναν υποδορυφόρο που περιφερόταν γύρω από τον Ιαπετό. Τελικά η βαρύτητα του Ιαπετού μετέτρεψε τον υποδορυφόρο σε κομμάτια τα οποία σχημάτισαν έναν δακτύλιο και σιγά-σιγά έπεσαν στην επιφάνεια σαν βροχή σχηματίζοντας την ισημερινή οροσειρά. Ο Ιαπετός διαθέτει και μια άλλη «παραξενιά»: το ένα του ημισφαίριο είναι πολύ φωτεινότερο από το άλλο. Πιστεύεται ότι το χρώμα του σκούρου ημισφαίριου (Cassini Regio) οφείλεται σε οργανικά υπολείμματα από την εξάχνωση των επιφανειακών πάγων σε θερμότερες ζώνες του Ιαπετού. Και τα δυο ημισφαίρια είναι διάστικτα από μετεωρικούς κρατήρες.

————————————————————————————————————————————

Θανάσης Βέμπος
www.vembos.gr

Ο Αλέξανδρος Παππάς είναι ο πιο παλιός συνεργάτης του Techblog και επωμίζεται την επικοινωνία του site με τις εταιρείες καταγράφοντας όλα τα νέα τεχνολογίας από την ελληνική αλλά και την διεθνή ειδησεογραφία. Ο Αλέξανδρος έχει σπουδάσει στην Αγγλία και σήμερα διατηρεί ένα από τα μεγαλύτερα βιβλιοπωλεία στην Χαλκιδική.

ΣΥΖΗΤΗΣΗ

Παρακολουθήστε τα σχόλια
Να ειδοποιηθώ όταν
guest

2 Σχόλια
παλαιότερο
νεώτερο
Inline Feedbacks
View all comments
Λεωνίδας

Θανάση καλησπέρα! Διαβάζω στο βιβλίο σου «Τα Φαντάσματα του ΔΙαστήματος» σε κάποιο σημείο που αναφέρεσαι στην αίσθηση του Νέου Συνόρου που είχαν οι Αμερικάνοι, μια αίσθηση που τους οδήγησε στη Σελήνη. Μου άρεσε πάρα πολύ αυτή σου η ανάλυση. Και μου έκανε πολύ εντύπωση το σχόλιο ενός αναγνώστη στο space.com, όπου τις προάλλες υποστήριζα τη σημασία και αναγκαιότητα της επανδρωμένης διαστημικής εξερεύνησης. Στο σχόλιό του, σε ελεύθερη μετάφραση, έγραφε τα εξής: «Πολλοί οπαδοί της διαστημικης εξερεύνησης εξαπατούν τους εαυτούς τους, και παρασύρονται με την λαχτάρα του διαστηματος, νομίζοντας οτι ολοι οι άλλοι άνθρωποι θα έπρεπε να πεθάνουν για την δόξα της αποστολής και διαβίωσης στον Άρη για 3 χρόνια. Μερικοί νομίζουν οτι είναι απλά εύκολο να στείλεις έναν άνθρωπο στον Άρη και να επιβιώσει, αλλά δεν είναι. Νομίζω οτι η παλιά οπτική της «Αγριας Δύσης» όπου πατάμε το πόδι μας και κερδίζουμε τον χώρο μας στην απεραντοσύνη του διαστήματος, πρέπει να πεθάνει έναν ήσυχο θάνατο, και η συνειδητοποίηση της πραγματικότητας κρέμεται πάνω από το κεφάλι καθενός που διψά για διαστημικές περιπέτειες.Πιστεύω οτι γύρω στο 2025 η τεχνολογία θα είναι τέτοια που θα επιτρέπει ένα πιο ασφαλές ταξίδι στον Κόκκινο Πλανήτη. Μέχρι τότε, θα προτιμούσα να μην στείλω ανθρώπους να πεθάνουν,… Συνέχεια »

Θανάσης Βέμπος

Αγαπητέ Λεωνίδα, για μια ακόμα φορά συμφωνώ απόλυτα μαζί σου. Ο χρόνος είναι πολύ πολύτιμος για να τον χάνεις μιλώντας σε ντουβάρια! Μας έφαγε η “ασφάλεια με κάθε κόστος”, γιατί τελικά υπάρχει πάντα ένα κόστος που πρέπει να πληρωθεί στο τέλος. Και βεβαίως, όπως ξέρουν και οι πρωτοετείς της ΑΣΟΕΕ, άλλο “κόστος” και άλλο “τιμή” (price).

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Business Space

Relativity Space: Στον “πάγο” η εκτόξευση του πρώτου εκτυπωμένου πυραύλου

Αναβάλλεται προσωρινά η πρώτη εμφάνιση του μοναδικού πυραύλου που παράγεται με τρισδιάστατη εκτύπωση από την καλιφορνέζικη Relativity Space.

Business Space SpaceX

Απέτυχε η εκτόξευση ιαπωνικού πυραύλου που θα ανταγωνιζόταν την Space X

Με απόλυτη αποτυχία στέφθηκε η πρώτη προσπάθεια της Ιαπωνίας να στείλει στο διάστημα έναν νέο, μεσαίας ανύψωσης πύραυλο, αφού ο κινητήρας δεύτερου σταδίου δεν αναφλέχθηκε όπως είχε προγραμματιστεί.

Business Space

Roscosmos: Τον Σεπτέμβριο επιστρέφουν αποκλεισμένοι κοσμοναύτες

Η διαστημική υπηρεσία Roscosmos ανακοίνωσε ότι η επιστροφή ενός αστροναύτη και δύο κοσμοναυτών, οι οποίοι είναι αποκλεισμένοι στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS).

Internet featured Space

ESA: Θέλει να βάλει σε χειμερία νάρκη αστροναύτες και να τους στείλει στον Άρη

Επιστήμονες του ESA ερευνούν τρόπους ώστε να αδρανοποιήσουν τον ανθρώπινο οργανισμό, μειώνοντας τις ανάγκες σε τροφή και οξυγόνο.