Είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον, να αναλογιστούμε με ποιόν τρόπο η τεχνολογία τείνει σιγά σιγά όχι να γίνει μέρος της ζωής μας – αυτό το έχει επιτύχει εδώ και κάποιες δεκαετίες – αλλά σε κάποιες περιπτώσεις ακόμα και να την υποκαταστήσει. Πρόσφατα κυκλοφόρησε ένα κινητό το οποίο έχει την ικανότητα να αναπνέει. Η λειτουργία αυτή που προφανώς δεν έχει κανένα απολύτως χρηστικό σκοπό, είναι προφανές ότι έγινε από το σύγχρονο μάρκετινγκ… με σκοπό όχι μόνο να τροποποιήσει ένα τόσο κορεσμένο σε παραλλαγές προϊόν, αλλά κυρίως να καλύψει κάποιες βαθύτερες συναισθηματικής φύσεως ανάγκες του σύγχρονου ανθρώπου.
Η τάση αυτή παρατηρήθηκε πριν λίγα χρόνια σε ένα από τα πιο διαδεδομένα μέσα χειραγώγησης της ανθρώπινης συνείδησης, όπως είναι ο κινηματογράφος και με «θύματα» το πιο ευαίσθητο και ως εκ τούτου το πιο επιρρεπές και παρασυρόμενο κομμάτι της κάθε κοινωνίας, που είναι τα παιδιά. Η κινηματογραφική εταιρία παραγωγής κινουμένων σχεδίων Walt Disney, πριν λίγα χρόνια κυκλοφόρησε την ταινία «Cars». Σε αυτή την ταινία αυτοκίνητα εμφανίζονταν να έχουν ανθρώπινες ιδιότητες, να μιλούν, να συγκινούνται, να πονάνε και να χαίρονται. Κάτι αντίστοιχο είχε γίνει λίγα χρόνια πριν και με την ταινία «Toy Story». Ενώ τις προηγούμενες δεκαετίες οι ήρωες άνθρωποι των κινουμένων σχεδίων εμφανίζονταν να έχουν μηχανικές ιδιότητες (π.χ. ο υπεράνθρωπος που πετά σαν αεροπλάνο ή που τρέχει σαν πύραυλος), στην εποχή μας εμφανίζονται ήρωες μηχανές, οι οποίες έχουν ανθρώπινες ιδιότητες.
Η παραπάνω τάση είναι προφανές ότι έχει σαν σκοπό την ολοένα και μεγαλύτερη ενίσχυση της συναισθηματικής εξάρτησης των παιδιών, δηλαδή των μελλοντικών καταναλωτών, από τα διάφορα τεχνολογικά αγαθά. Κούκλες που γελάνε και δακρύζουν, αυτοκίνητα που σκέφτονται, υπολογιστές και συσκευές που λειτουργούν μόνο με την ανθρώπινη φωνή. Αυτά είναι λίγα από τα σύγχρονα τεχνολογικά επιτεύγματα, τα οποία τείνουν να υποκαταστήσουν την ανθρώπινη πρωτοβουλία και το ανθρώπινο συναίσθημα, με τεχνικές αντιδράσεις μιας μηχανής στα ερεθίσματα του περιβάλλοντος, παρόμοιες με τις αντίστοιχες αντιδράσεις που θα επεδείκνυε η πλειοψηφία του πληθυσμού.
Αυτό το πολύ έξυπνο μάρκετινγκ, εντάσσεται σε μια γενικότερη τάση της σύγχρονης βιομηχανίας να κάνει τις μηχανές όχι απλά ένα κομμάτι της σύγχρονης καθημερινότητας μας αλλά μια βιωματική επαφή συναισθηματικού χαρακτήρα, αντίστοιχης με αυτή που θα είχαμε με ένα έμβιο ον. Έτσι μπορεί μελλοντικά να κυκλοφορήσουν ανθρωποειδή που θα μας παρηγορούν, θα μας κρατούν συντροφιά, θα μας κάνουν να γελάμε, να κλαίμε και που θα τα μεταχειριζόμαστε όπως εμείς θέλουμε. Θα εισπράττουμε και θα δίνουμε αισθήματα σε μηχανές, με έναν τρόπο ανώδυνο, ανεύθυνο και εικονικό, που θα διαρκεί μέχρι να βγεί ένα πιο εξελιγμένο τεχνολογικά μοντέλο.
Ίσως τελικά να επιβεβαιώνονται οι ανησυχίες κάποιων θεωρητικών του περασμένου αιώνα, σχετικά με το αν θα επιβιώσει ο άνθρωπος όχι ως βιολογική υλική μονάδα, αλλά κυρίως ως συνείδηση, συναίσθημα και έλλογη κρίση. Μπορεί σήμερα να έχουμε την πολυτέλεια να χειριζόμαστε τις μηχανές, μήπως όμως σε λίγα χρόνια οι μηχανές θα χειρίζονται εμάς;
Παπαδόπουλος Νικόλαος
Γεωπόνος, M. Sc. Διοίκηση Ανθρωπίνου Δυναμικού
Χρησιμοποιούμε cookies για να παρέχουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία.
Σχόλια
Πιθανών να έχει δίκιο, ίσως και σενάρια Matrix κάποτε να πραγματοποιηθούν.
Αλλά όταν εκεί ο agent Smith έλεγε ότι οι άνθρωποι είναι σαν τους ιούς, απλά εξαπλώνονται και καταναλώνουν όλους τους πόρους και μετά εξαπλώνονται και αλλού, του δίνετε άδικο?
Κάποτε θα τελειώσει και η εποχή των ανθρώπων. Όλα είναι πεπερασμενα στο πέρασμά τους στην γη. Και το μόνο σίγουρο είναι ότι ο ίδιος ο άνθρωπος θα προκαλέσει το τέλος του.