Space News Report – 27.10.2011

Η ιστορική πρώτη εκτόξευση ρωσικού πυραύλου Soyuz από τη Νότια Αμερική σημαίνει πολλά για την Ευρώπη. Στο μεταξύ οι Ρώσοι καταστρώνουν σχέδια για την αύξηση της διάρκειας ζωής του Διαστημικού Σταθμού, οι Γερμανοί ψάχνουν έναν χαμένο δορυφόρο και οι Αμερικανοί σχεδιάζουν την… αρχαιολογική προστασία της Σελήνης.

Διαβάστε τα προηγούμενα Space News Report.
————————————————————————————————————————————

Τα πλεονεκτήματα της εκτόξευσης Soyuz από το Kuru. Πηγή: www.mercator.ru

Ένας πύραυλος, δυο δορυφόροι, τρεις επιτυχίες για την Ευρώπη
Το πρώτο ζευγάρι δορυφόρων του ευρωπαϊκού συστήματος παγκόσμιου εντοπισμού Galileo τέθηκε με επιτυχία σε τροχιά με τον πρώτο ρωσικό πύραυλο Soyuz ο οποίος εκτοξεύτηκε από το διαστημοδρόμιο Kuru στη Γαλλική Γουιάνα. Η ιστορική εκτόξευση έγινε στις 21 Οκτωβρίου, ο πύραυλος λειτούργησε κανονικά και ο ανώτερος όροφος Fregat-MT εξαπέλυσε τους δυο δορυφόρους προς την τροχιά-στόχο ύψους 23.222 χλμ, 3 ώρες και 49 λεπτά αργότερα. Η αποστολή σημαίνει πολλά για την Ευρώπη αφού τοποθετήθηκαν σε τροχιά οι πρώτοι δυο δορυφόροι του Galileo, ενός συστήματος που θα κάνει τη Γηραιά Ήπειρο ανταγωνιστική στην παγκόσμια αγορά της δορυφορικής πλοήγησης –στην οποία κυριαρχεί το αμερικανικό σύστημα GPS. Ακόμα περισσότερο, η ιστορική αυτή πρώτη εκτόξευση ενός αμιγώς ευρωπαϊκού συστήματος, πραγματοποιήθηκε από τον παρομοίως ιστορικό ρωσικό πύραυλο που είχε χρησιμοποιηθεί κάποτε (σε μια προγενέστερη εκδοχή του) για την εκτόξευση του Sputnik και του Yuri Gagarin. Ήταν επίσης η πρώτη φορά που ένας πύραυλος Soyuz εκτοξευόταν από τοποθεσία άλλη από εκείνη του κοσμοδρόμιου Μπαϊκονούρ στο Καζακστάν, ή του πεδίου εκτοξεύσεων Πλεσέτσκ στη Ρωσία. Ο Soyuz είναι ένας πύραυλος μεσαίας κλάσης ο οποίος έρχεται να συμπληρώσει τους πυραύλους της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας (ESA) –τον ήδη υπάρχοντα «βαρέων βαρών» Ariane 5 και τον νέο Vega ο οποίος θα κάνει το ντεμπούτο του εντός του 2012, θέτοντας σε τροχιά μικρότερους δορυφόρους. Οι εκτοξεύσεις από το Kuru, που βρίσκεται κοντά στον ισημερινό, θα επιτρέψουν στον Soyuz να βελτιώσει την απόδοσή του. Είναι χαρακτηριστικό ότι από το Kuru ο Soyuz μπορεί να μεταφέρει φορτίο 3 τόνων σε γεωσύγχρονη τροχιά (η οποία χρησιμοποιείται για τηλεπικοινωνιακούς δορυφόρους) αντί των 1,7 τόνων που μπορούσε να μεταφέρει εκτοξευόμενος από το Μπαϊκονούρ.

————————————————————————————————————————————

Παραστατικό animation της σταδιακής συναρμολόγησης του ISS. Πηγή: NASA.

Πώς θα “μακροημερεύσει” ο Διαστημικός Σταθμός;
Στο μεταξύ, ανακοινώθηκε δια στόματος ενός Ρώσου διαστημικού αξιωματούχου, ότι η τελευταία φετινή εκτόξευση επανδρωμένου σκάφους προς τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) ενδεχομένως να πραγματοποιηθεί στις 21 Δεκεμβρίου. Στο πλαίσιο του Space Forum 2011 που έλαβε χώρα στο Korolyov, κοντά στη Μόσχα, ο Alexei Krasnov, επικεφαλής του επανδρωμένου προγράμματος της ρωσικής διαστημικής υπηρεσίας (Roskosmos) είπε πως η εκτόξευση του Soyuz TMA-03M με μέλη της Αποστολής 30 προς τον ISS προγραμματιζόταν αρχικά για τις 26 Δεκεμβρίου. Το πλήρωμα της Αποστολής 30 αποτελείται από τους Oleg Kononenko (Ρωσία), Andre Kuipers (Ευρώπη) και Donald Pettit (ΗΠΑ). Παράλληλα, ο Krasnov αποκάλυψε πως η ωφέλιμη ζωή του ISS ίσως επιμηκυνθεί ως το 2028. Τυπικά ο ISS τερματίζει τη λειτουργία του το 2015 αλλά οι συμμετέχοντες στο πρόγραμμα (ΗΠΑ, Καναδάς, Ρωσία, ESA, Ιαπωνία και Ρωσία) συμφώνησαν πρόσφατα να επεκτείνουν τις δραστηριότητες μέχρι τουλάχιστον το 2020. Όμως οι ειδικοί πρέπει να βρουν τρόπους επιμήκυνσης της ζωής του διαστημικού σταθμού. Σύμφωνα με τους Ρώσους, ένας τέτοιος τρόπος θα ήταν να χρησιμοποιηθεί ο ISS ως «γραμμή συναρμολόγησης» και «εξέδρα εκτόξευσης» πειραματικών διαστημοπλοίων, στους οποίους θα συμπεριλαμβάνονται και μικροί δορυφόροι. Στο Space Forum, ο εκπρόσωπος της NASA, Marc Polansky, δήλωσε πως ο ISS θα μπορούσε να αποτελέσει «πεδίο δοκιμών» για επανδρωμένες αποστολές πέραν της τροχιάς της Γης –όπως πχ σε κοντινούς αστεροειδείς, κάτι για το οποίο η NASA έχει εκδηλώσει έντονο ενδιαφέρον. Οι μεγάλες καθυστερήσεις και οι υπερβάσεις κόστους στο πρόγραμμα-μαμούθ του ISS κάνουν τους συμμετέχοντες σε αυτό να προσπαθούν να εκμεταλλευτούν όσο μπορούν περισσότερο την τροχιακή πλατφόρμα. Το αρχικό σχέδιο προέβλεπε περάτωση του ISS ως το 2004, αλλά αυτό δεν έγινε εφικτό παρά μόνο φέτος.

————————————————————————————————————————————

Animation της πτώσης του ROSAT.

Έπεσε ο ROSAT, πού είναι ο ROSAT;
Μετά την πολυδιαφημισμένη «δυνητικώς επικίνδυνη» πτώση του δορυφόρου UARS (η τύχη του οποίου αγνοείται), ένα νέο παρόμοιο συμβάν ήρθε να δείξει πόσο παρατραβηγμένοι είναι αυτοί οι φόβοι. Όπως είχε προβλεφθεί, ο γερμανικός δορυφόρος ROSAT (Roentgen Satellite), ένα αστρονομικό παρατηρητήριο ακτίνων Χ, εισήλθε στην ατμόσφαιρα της Γης νωρίς το πρωί της περασμένης Κυριακής και διαλύθηκε χωρίς απρόοπτα. Οι υπεύθυνοι του Ελέγχου Αποστολής στο Γερμανικό Αεροδιαστημικό Κέντρο (DLR) δήλωσαν ότι δεν γνωρίζουν αν κάποιο συντρίμμι έφτασε στην επιφάνεια της Γης. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της περασμένης εβδομάδας, μέχρι 30 συντρίμμια συνολικού βάρους 1,7 τόνων του ROSAT (ο οποίος είχε μέγεθος αυτοκινήτου) θα μπορούσαν να πέσουν στη Γη ακέραια. Ο Andreas Schuetz, εκπρόσωπος του DLR δήλωσε ότι θα «πρέπει να περιμένουμε τις επόμενες μέρες» για τυχόν πληροφορίες σχετικά με τυχόν συντρίμμια. Την περασμένη εβδομάδα οι αξιωματούχοι του DLR είχαν ανακοινώσει πως ο ROSAT αναμενόταν να επανέλθει στη Γη μεταξύ 22 και 23 Οκτωβρίου με ταχύτητα 28.000 χλμ την ώρα. Η ακριβής ώρα δεν ήταν δυνατόν να προβλεφθεί, επειδή η ηλιακή ακτινοβολία θερμαίνει την ανώτερη ατμόσφαιρα της Γης και αυξάνει την ατμοσφαιρική τριβή, πράγμα που επηρεάζει την πρόβλεψη της στιγμής της επανόδου. Το μεγαλύτερο συντρίμμι που θα έπεφτε στη Γη, θα ήταν μάλλον το κάτοπτρο του τηλεσκοπίου, το οποίο είναι πολύ ανθεκτικό στη θερμότητα. Ωστόσο, στατιστικά οι πιθανότητες να κινδυνέψει άνθρωπος από τα συντρίμμια ήταν απειροελάχιστες –και κατά πάσα πιθανότητα τα όποια συντρίμμια έπεσαν στη θάλασσα, η οποία καλύπτει το 70% της επιφάνειας του πλανήτη μας. Ο ROSAT είχε εκτοξευτεί το 1990 και παροπλίστηκε το 1999.

————————————————————————————————————————————

Οι αστροναύτες του Apollo 17 εργάζονται… τραγουδώντας στη Σελήνη (Δεκέμβριος 1972).

Ζώνες “αρχαιολογικής προστασίας” στη Σελήνη
«Φύλαγε τα ρούχα σου για να έχεις τα μισά». Η λαϊκή αυτή ρήση έρχεται στο νου μετά την ανακοίνωση ότι η NASA ξεκίνησε να καταστρώνει ένα σχέδιο προστασίας των τοποθεσιών προσσεληνώσεων των Apollo 11 και 17. Είναι γεγονός πως οι τοποθεσίες των προσσεληνώσεων ενέχουν τεράστια ιστορική αξία, και θα πρέπει να τεθούν υπό κάποιο καθεστώς προστασίας, ακόμα και αν σήμερα ουδείς είναι σε θέση να τις επισκεφθεί! Θα πρέπει να υπάρξουν όχι μόνο περιορισμοί στην προσέγγιση αυτών των τοποθεσιών, αλλά και στις υπερπτήσεις, αφού τα καυσαέρια από τα ακροφύσια των πυραύλων θα μπορούσαν κάλλιστα να καλύψουν με σκόνη τον γέρικο αλλά ιστορικό εξοπλισμό που παραμένει στο έδαφος της Σελήνη εδώ και μισό σχεδόν αιώνα. Και μπορεί η προοπτική επανδρωμένων πτήσεων στη Σελήνη να φαντάζει μακρινή, αλλά στο άμεσο μέλλον ίσως υπάρξουν πτήσεις ιδιωτικών μη επανδρωμένων σκαφών που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ζημιές. Ο Robert Kelso, στέλεχος της NASA έχει ήδη καταστρώσει από τον περασμένο Ιούλιο μια αναφορά με τίτλο «How to Protect and Preserve the Historic and Scientific Value of U.S. Government Lunar Artifacts» σύμφωνα με την οποία ορίζονται οι παράμετροι προστασίας και διατήρησης των «αρχαιολογικών μνημείων» του Apollo. Το βραβείο Google Lunar X Prize αφορά $20 εκατ. τα οποία θα πάρει η ιδιωτική ομάδα που θα καταφέρει να προσεδαφίσει ένα ρομποτικό τροχοφόρο στο έδαφος της Σελήνης, ενώ άλλα $4 εκατ θα πάρει η ομάδα που θα καταφέρει να τραβήξει φωτογραφίες ανθρωποποποίητων αντικειμένων σε κάποια από τις 6 τοποθεσίες προσσελήνωσης των Apollo αλλά και στις τοποθεσίες προσεδάφισης των πολυάριθμων αυτόματων βολιστήρων που προσσεληνώθηκαν ομαλά ή που συνετρίβησαν (Surveyor, Ranger κ.α.)

————————————————————————————————————————————

, Space News Report – 27.10.2011

Καλλιτεχνική απεικόνιση της Μινέρβας. Credit: Danielle Futselaar/ SETI.

Τα μυστικά της Μινέρβα
Και εγκαταλείποντας το κοντινό στη Γη διάστημα, πεταγόμαστε ως την μακρινή Ζώνη των Αστεροειδών και στα μυστήρια του τριπλού πλανητοειδή Μινέρβα. Μετά την ανακάλυψη δυο μίνι-φεγγαριών που περιφέρονται γύρω της, η Μινέρβα έχει αποτελέσει την εστία του ενδιαφέροντος των αστρονόμων και το στόχο τόσο επίγειων όσο και διαστημικών τηλεσκοπίων. Πρόσφατα, μια συντονισμένη έρευνα αποκάλυψε πως η Μινέρβα είναι ασυνήθιστα σφαιρική για αστεροειδή και διαθέτει προφανώς μοναδική δομή. Η Μινέρβα είναι ο τέταρτος αστεροειδής που εντοπίστηκε στην κυρίως Ζώνη ο οποίος διαθέτει δυο δορυφόρους. Με διάμετρο 156 χλμ και δυο μικροσκοπικά φεγγάρια διαμέτρου μόλις 5 χλμ, το τριπλό σύστημα περιφέρεται γύρω από τον Ήλιο μεταξύ Άρη και Δία. Οι δυο δορυφόροι ανακαλύφθηκαν το 2009 με το επίγειο τηλεσκόπιο Keck II. Άλλοι τριπλοί αστεροειδείς στην κυρίως Ζώνη είναι η Σύλβια (οι δορυφόροι της ανακαλύφθηκαν το 2005), η Ευγενία (2006) και η Κλεοπάτρα (2008). Ελάχιστα ήταν γνωστά για τη Μινέρβα εκτός από τα στοιχεία της τροχιάς της γύρω από τον Ήλιο και το κατά προσέγγιση μέγεθος και μορφή της. Ωστόσο, λίγο μετά τον εντοπισμό των δυο φεγγαριών η αστρονομική ομάδα που τους ανακάλυψε άρχισε να αναλύει ξανά δεδομένα από διαστημικά και επίγεια τηλεσκόπια και να οργανώνει μια «εκστρατεία παρατήρησης». Έτσι, μόλις 18 μήνες μετά έγινε αντιληπτό ότι η Μινέρβα διαθέτει ασυνήθιστη σφαιρικότητα (οι αστεροειδείς είναι πολύ μικροί για να είναι σφαιρικοί και συνήθως έχουν ακανόνιστο μέγεθος). Κατά ενδιαφέροντα τρόπο, οι άλλοι τρεις αστεροειδείς που είναι γνωστό πως διαθέτουν δορυφόρους, είναι πολύ “μακρουλοί”. Η πυκνότητα της Μινέρβας είναι μόλις 1,9 γραμμάρια ανά κυβικό εκατοστό –κι αυτό φανερώνει πως ο αστεροειδής ανήκει στην “αρχέγονη” κατηγορία και αποτελείται από ανθρακούχο χονδρίτη.

————————————————————————————————————————————

Θανάσης Βέμπος
www.vembos.gr

Ο Αλέξανδρος Παππάς είναι ο πιο παλιός συνεργάτης του Techblog και επωμίζεται την επικοινωνία του site με τις εταιρείες καταγράφοντας όλα τα νέα τεχνολογίας από την ελληνική αλλά και την διεθνή ειδησεογραφία. Ο Αλέξανδρος έχει σπουδάσει στην Αγγλία και σήμερα διατηρεί ένα από τα μεγαλύτερα βιβλιοπωλεία στην Χαλκιδική.

ΣΥΖΗΤΗΣΗ

Παρακολουθήστε τα σχόλια
Να ειδοποιηθώ όταν
guest

0 Σχόλια
Inline Feedbacks
View all comments

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Space News Report report Space Space News

Space News Report – 28.11.2012

Οι φήμες για το τι έχει ανακαλύψει το Curiosity στον Άρη δίνουν και παίρνουν αλλά το πιθανότερο είναι πως δεν πρόκειται για κάτι πραγματικά συγκλονιστικό. Όμως μια αρειανή αμμοθύελλα ίσως επηρεάσει τη λειτουργία των τροχοφόρων. Παράλληλα η Ευρώπη θα συνεργαστεί με τη Ρωσία για το δικό της αρειανό ρόβερ. Στο μεταξύ επελέγησαν δυο άντρες που […]

Space News Report report Space Space News

Space News Report – 08.11.2012

Θολό είναι το μέλλον του ρωσικού επανδρωμένου διαστημοπλοίου που θα αντικαταστήσει το Soyuz. Μια νέα υπηρεσία της NASA μπορεί να σας ειδοποιεί για επερχόμενα περάσματα του Διαστημικού Σταθμού. Το Curiosity μας έστειλε την αυτοπροσωπογραφία του από τον Άρη, ενώ πιο πέρα, στη ζώνη των αστεροειδών, οι επιστήμονες αποκάλυψαν το μυστικό της «αιώνιας νεότητας» της Εστίας.

Space News Report report Space Space News

Space News Report – 24.10.2012

Ένα νέο Soyuz έφυγε για τον Διαστημικό Σταθμό μεταφέροντας το πλήρωμα της Αποστολής 33. Στο μεταξύ μια δεύτερη –πλην όμως- ξεροψημένη Γη ανακαλύφθηκε γύρω από το κοντινότερο άστρο. Οι Ευρωπαίοι σχεδιάζουν έναν αστρονομικό δορυφόρο που θα κατασκοπεύσει εξωπλανήτες αλλά οι Αμερικανοί ανησυχούν για την σωματική ακεραιότητα του πρώτου διαστημοπλοίου που θα φτάσει στον Πλούτωνα σε […]

Space News Report Space Space News Space News Report

Space News Report – 27.06.2012

Οι αστροναύτες του Shenzhou κατάφεραν να συνδέσουν χειροκίνητα το σκάφος τους με το Tiangong, πραγματοποιώντας ακόμα ένα βήμα στη δημιουργία κινεζικού διαστημικού σταθμού. Στο μεταξύ, ετοιμάζεται το νέο πλήρωμα του Διαστημικού Σταθμού, άφθονο νερό ανακαλύφθηκε στο νότιο πόλο της Σελήνης και στα έγκατα του Άρη, ενώ στα πέρατα του διαστήματος δυο εξωπλανήτες αλληλοκυνηγιούνται γύρω από […]